Kiev thuyết phục Washington cho khai hỏa vũ khí Mỹ vào lãnh thổ Nga

Phái đoàn nghị sĩ Ukraine tuần qua có mặt tại Washington với kế hoạch thuyết phục các quan chức và thành viên Hạ viện Mỹ đảo ngược lệnh cấm sử dụng vũ khí được Lầu Năm Góc viện trợ để tập kích mục tiêu trong lãnh thổ Nga, theo tiết lộ của Hill vào ngày 19/5.

Giới chức Ukraine cho rằng đợt tiến công của Nga tại Kharkov hiện nay đáng lẽ đã không thành công nếu họ có thể dùng các loại vũ khí tầm xa được Mỹ viện trợ để tập kích phủ đầu lực lượng Nga tập kết ở tỉnh Belgorod.

David Arahamiya, lãnh đạo ủy ban quan hệ với Mỹ tại quốc hội Ukraine, gọi lệnh cấm sử dụng vũ khí Mỹ để tập kích vào lãnh thổ Nga là “điên rồ”. Ông nói giới lãnh đạo quân đội Ukraine “đang không thể hiểu nổi lập trường này và đang thúc giục các chính trị gia thuyết phục Nhà Trắng thay đổi quan điểm”.

Oleksandra Ustinova, thành viên quốc hội Ukraine trong phái đoàn đến Mỹ, cảnh báo Kharkov đang đứng trước nguy cơ trở thành Mariupol thứ hai nếu Washington không thay đổi điều kiện viện trợ vũ khí.

“Chúng tôi không được phép bắn vào vũ khí Nga đang tập kết ở biên giới ngay lúc này. Ukraine có nguy cơ sẽ đánh mất thêm nhiều thành phố lớn và lãnh thổ. Người Nga biết rõ chúng tôi đang chịu hạn chế trong hành động”, bà nói.

Dù không công khai thừa nhận, Ukraine thời gian qua đã tổ chức nhiều vụ tập kích vào cơ sở lọc dầu và hạ tầng giao thông trên lãnh thổ Nga, nhưng chủ yếu sử dụng vũ khí do họ tự chế tạo, không phải các loại tên lửa, rocket tầm xa được Mỹ chuyển giao.

Tuy nhiên, giới chức quân đội Ukraine cho rằng chiến thuật đánh vào hậu phương Nga đáng lẽ còn hiệu quả hơn nữa nếu họ được phép sử dụng vũ khí uy lực như pháo phản lực HIMARS và tên lửa tầm xa ATACMS.

Maksym Skrypchenko, giám đốc Trung tâm Đối thoại Xuyên Đại Tây Dương của Ukraine, cho hay quân đội Nga đã di chuyển các sở chỉ huy vào trong lãnh thổ, nằm ngoài tầm bắn của pháo HIMARS.

“Đối phương được đảm bảo an toàn tuyệt đối. Bất kỳ khi nào tình hình trở nên khó khăn, họ có thể dễ dàng rút về lãnh thổ, tái tổ chức lực lượng và mở đợt tiến công mới. Ukraine không thể truy kích bằng những vũ khí hiệu quả cao như ATACMS”, Skrypchenko nói.

Theo chuyên gia tại Kiev, quân đội Ukraine sẽ có cơ hội cải thiện tình hình nếu được phép sử dụng các loại vũ khí như tên lửa phòng không vác vai Stinger trong lãnh thổ Nga, đe dọa oanh tạc cơ Nga trong các nhiệm vụ tập kích thành phố và cứ điểm phòng thủ Ukraine tại biên giới.

“Nếu có thêm tiêm kích F-16, chiến thuật này có cơ hội thay đổi cục diện, ngăn Nga mở rộng kiểm soát ở nhiều khu vực”, ông bình luận.

Washington đến nay vẫn kiên quyết yêu cầu Kiev không sử dụng vũ khí Mỹ viện trợ để tập kích vào lãnh thổ Nga. Trong chuyến thăm Kiev tuần qua, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tái khẳng định lập trường Ukraine cần tập trung vào mục tiêu giành lại kiểm soát lãnh thổ thay vì mở rộng quy mô xung đột.

Một số nghị sĩ đảng Cộng hòa như Rick Scott và Mike Rounds, đều là thành viên Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ, lập luận Ukraine nên được phép tùy ý sử dụng vũ khí viện trợ để giành chiến thắng, miễn là không nhắm vào mục tiêu dân sự.

Trong khi đó, nghị sĩ Mark Kelly, thành viên Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ, nhấn mạnh lập trường của Washington là “ngăn xung đột lan rộng bên ngoài lãnh thổ Ukraine”, kêu gọi Kiev “tìm phương án cải thiện tình hình” mà không dùng đến vũ khí của Mỹ.

Nghị sĩ Tammy Duckworth cho rằng Mỹ nên giữ nguyên điều kiện hạn chế cho đến khi Ukraine trình bày cụ thể họ mong muốn sử dụng những vũ khí nào và áp dụng phương án nào trong mục tiêu tập kích vào lãnh thổ Nga.

Thanh Danh (Theo Hill)